Rear Window (1954)

Ελληνικός Τίτλος: Σιωπηλός Μάρτυρας
Κατηγορία: Μυστηρίου, Θρίλερ, Ρομαντική
Σκηνοθεσία: Alfred Hitchcock
Σενάριο: Cornell Woolrich (νουβέλα) John Michael Hayes (προσαρμογή σεναρίου)
Πρωταγωνιστούν: James Stewart, Grace Kelly, Wendell Corey, Thelma Ritter, Raymond Burr
Μουσική: Franz Waxman

Φωτογραφία: Robert Burks

Μοντάζ: George Tomasini

Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ
Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 112 min

Ένας ριψοκίνδυνος φωτορεπόρτερ, ο Τζεφ, βρίσκεται ακινητοποιημένος με το πόδι στο γύψο στο σπίτι του στο Μανχάταν, μετά από έναν τραυματισμό του κατά τη διάρκεια μίας παράτολμης αποστολής του.
Οι μέρες και οι νύχτες περνούν ανιαρά για τον άτυχο άντρα, με μόνα διαλείμματα τις καθημερινές επισκέψεις της Στέλλας, της γυναίκας που τον φροντίζει και της φιλενάδας του Λίζας.
Περιμένοντας την ανάρρωσή του, η μόνη του ενασχόληση είναι η παρακολούθηση των γειτόνων του που μένουν στην απέναντι πολυκατοικία από το δωμάτιό του.
Χαζεύοντας με τις ώρες από το παράθυρό του, παρακολουθεί ένα ζευγάρι νεόνυμφων, μία ημίγυμνη χορεύτρια, μία μοναχική κυρία, ένα ζευγάρι που κοιμάται τις νύχτες στον ακάλυπτο και τέλος, μία άρρωστη γυναίκα που τσακώνεται συνεχώς με τον μυστηριώδη σύζυγό της.
Κι ενώ όλα κυλούν ήσυχα και χωρίς κάτι το ιδιαίτερο, μία βροχερή νύχτα συμβαίνει κάτι παράξενο. Ο Τζεφ παρατηρεί τον μυστηριώδη γείτονά του να λογομαχεί με την κλινήρη σύζυγο του, πίσω από τις κατεβασμένες σήτες των παραθύρων του. Στην συνέχεια τον παρακολουθεί να φεύγει μέσα στη βροχή. Τις επόμενες μέρες εμφανίζεται μόνος του, πακετάροντας και τυλίγοντας φανερά αναστατωμένος, δύο κοφτερά μαχαίρια.
Η υποψία ότι στο απέναντι διαμέρισμα έχει διαπραχθεί ένας φόνος, γίνεται έμμονη ιδέα για τον Τζεφ, που χάνει τον ύπνο του ψάχνοντας τη λύση του μυστηρίου. Στην εμμονή αυτή θα καταφέρει να συμπαρασύρει και τις δύο γυναίκες που τον επισκέπτονται...

Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο διήγημα του Cornell Woolrich "It Had to Be Murder" που κυκλοφόρησε το 1942.
Πατώντας στα σκηνοθετικά πρότυπα ενός θεατρικού έργου -παρά το γεγονός ότι το «Rear Window» δεν προϋπήρξε ποτέ σαν θεατρικό έργο- ο Hitchcock καθοδηγεί με αριστουργηματικό τρόπο ένα θρίλερ, που έχει σαν μοναδικό σκηνικό τους τέσσερεις τοίχους ενός δωματίου και ότι μπορεί να βλέπει κάποιος από ένα παράθυρο ενός διαμερίσματος.
Ο κεντρικός ήρωας καθ’ όλη την διάρκεια της ταινίας βρίσκεται καθηλωμένος σε αναπηρικό καροτσάκι κι όμως η πλοκή είναι γεμάτη ανατροπές, με αγωνία και μεγάλες δόσεις σασπένς.
Ο Hitchcock με αριστοτεχνικό τρόπο καταφέρνει και φέρνει τον θεατή στη θέση του πρωταγωνιστή κι αφού τον αναγκάζει να γίνει ηδονοβλεψίας εισχωρώντας στο εσωτερικό των διαμερισμάτων με τα ανοιχτά παράθυρα και να παρακολουθεί αχόρταγα το θέαμα που προσφέρουν οι άνθρωποι στις ιδιωτικές κι απόκρυφες στιγμές τους, τον υποχρεώνει σε πολλές σκηνές, να νιώθει έντονα την ανάγκη να επέμβει και ν’ αλλάξει τα γεγονότα και τις καταστάσεις, έτσι εκείνος όπως θα’ θελε.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι σκηνές που ακολουθούν από την στιγμή που ο Τζεφ υποπτεύεται πως ο σύζυγος του απέναντι διαμερίσματος δολοφόνησε τη γυναίκα του. Για να δικαιωθεί, επιθυμεί με σαδιστικό πόθο, ο άντρας να έχει πράγματι διαπράξει το φόνο προκειμένου, οι εικασίες του να βγουν αληθινές. Είναι σχεδόν βέβαιο, ότι οι 99 στους 100 θεατές επιθυμούν το ίδιο πράγμα...

Άλλο, πολύ σημαντικό στοιχείο της ταινίας, είναι το ντεκόρ και αυτό στο οποίο παραπέμπει. Ο ήρωας έχει μπροστά του ένα ντεκόρ το οποίο είναι κατατετμημένο σε πολλά μικρά καρέ (τα φωτεινά παραλληλόγραμμα που σχηματίζουν τα παράθυρα), όπως μια κινηματογραφική ταινία. Ο καθηλωμένος φωτογράφος, θα μπορούσαμε να πούμε πως συμβολίζει τον ακινητοποιημένο σε μια καρέκλα θεατή του κινηματογράφου που παρακολουθεί σε μια οθόνη τις ιστορίες άλλων.
Επίσης υπάρχουν έντονες αναφορές σχετικά με τα προβλήματα του έρωτα και του γάμου και το θέμα επιλογής ανάμεσα στην έγγαμη ή τη μοναχική ζωή, οι οποίες προκύπτουν όχι μόνο από τη σχέση του Τζεφ και της Λίζας, αλλά και από τις μικρές ιστορίες που παρακολουθούμε να διαδραματίζονται μέσα από τα ανοικτά παράθυρα της απέναντι πολυκατοικίας.

Το υπέροχο σενάριο, η υποδειγματική αφήγηση, το υψηλότατο σασπένς, η εκπληκτική φωτογραφία του Robert Burks και οι σπουδαίες ερμηνείες όλου του καστ, με κορυφαίες αυτές των James Stewart και της πανέμορφης Grace Kelly, κατατάσσουν την ταινία στη λίστα με τα αριστουργήματα και σε μία από τις καλύτερες δημιουργίες του μεγάλου μετρ, Alfred Hitchcock.
Η ταινία κυκλοφόρησε από την Paramount Pictures και ήταν υποψήφια για  Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Φωτογραφίας και Καλύτερου Ήχου, ενώ είχε και υποψηφιότητα για ένα Βραβείο BAFTA (Καλύτερης ταινίας).
Απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης ταινίας Edgar Allan Poe και η Grace Kelly, για την υπέροχη ερμηνεία της, βραβεύτηκε από τη Διεθνή Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου και την Ένωση Κριτικών της Νέας Υόρκης.