Full Metal Jacket (1987)

Ελληνικός Τίτλος: Μέταλ Τζάκετ

Κατηγορία: Πολεμικό Δράμα

Σκηνοθεσία: Stanley Kubrick

Σενάριο: Gustav Hasford (μυθιστόρημα), Stanley Kubrick

Πρωταγωνιστούν: Matthew Modine, R. Lee Ermey, Adam Baldwin, Vincent D'Onofrio, Arliss Howard

Μουσική: Vivian Kubrick

Φωτογραφία: Douglas Milsome

Μοντάζ: Martin Hunter

Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ

Χρώμα: Έγχρωμη

Διάρκεια: 116 min

 

Το σενάριο της ταινίας βασίστηκε στο μυθιστόρημα "The Short Timers" που γράφτηκε το 1979 από τον Gustav Hasford.  Ο συγγραφέας χρησιμοποίησε τις προσωπικές του εμπειρίες για να γράψει το βιβλίο αυτό, μιας και ο ίδιος κατατάχτηκε στους πεζοναύτες το 1967 και υπηρέτησε ως πολεμικός ανταποκριτής κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ.
«Full Metal Jacket» είναι το περίβλημα χαλκού της σφαίρας που χρησιμοποιούν στα τουφέκια οι Αμερικανοί στρατιώτες. Όπως και το όπλο αποτελείται από δύο μέρη, από τις σφαίρες και από το υπόλοιπο κομμάτι, έτσι και η ταινία χωρίζεται σε δύο μέρη όπου το καθένα αντικατοπτρίζει και τα αντίστοιχα μέρη του όπλου.

Στο πρώτο μέρος παρακολουθούμε την σκληρή και δύσκολη εκπαίδευση που περνάνε οι υποψήφιοι πεζοναύτες στην βάση του στρατού. Κουρεύονται όλοι τους με τον ίδιο τρόπο, φορούν τα ίδια ρούχα, μένουν σε ομαδικούς κοιτώνες σαν αγέλες, αναγκάζονται να ξεχάσουν το δικό τους όνομα και να υιοθετήσουν αυτό που τους δίνει ο διοικητής τους, μιλούν με εμβατήρια και καθιερωμένες φράσεις υποταγής, καλούνται να αντικαταστήσουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα με την αγάπη για ένα άψυχο αντικείμενο, το όπλο, προπονούνται να διώξουν από μέσα τους κάθε συναίσθημα ανθρωπιάς και να γίνουν μηχανές προγραμματισμένες να σκοτώνουν. Στο δεύτερο μέρος της ταινίας η δράση περνάει στις ζούγκλες της Ασίας, όπου μέσα από μία ρεαλιστική προσέγγιση των γεγονότων ο σκηνοθέτης περνάει το μήνυμα ότι τα πράγματα δεν είναι όπως τα παρουσίαζαν στην κοινή γνώμη οι ιθύνοντες, αλλά οι Αμερικανοί πεζοναύτες τα βρήκαν πολύ πιο σκούρα από ότι τα περίμεναν, παρά την ομολογουμένως σκληρή εκπαίδευσή τους, έχοντας να αντιμετωπίσουν τους αποφασισμένους Βιετκόνγκ.

Έχει χαρακτηριστεί σαν μία από τις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες που έγιναν ποτέ. Η ιδιαιτερότητά της σε σχέση με άλλες ταινίες του είδους, έγκειται στην εξαντλητική, ακριβέστατη και οδυνηρή παρουσίαση της σταδιακής αποκτήνωσης των αμερικανών στρατιωτών, επί πατρίου εδάφους, πριν από την μετάβασή τους στην κόλαση του Βιετνάμ και γενικότερα μας δείχνει μ’ έναν πολύ ειρωνικό και σκληρό τρόπο πως χειρίστηκε η Αμερικανική ηγεσία τους στρατιώτες της και γενικά των αμερικάνικο λαό όσον αφορά το ζήτημα του πολέμου στο Βιετνάμ. Είναι ένα φιλμ στιλιζαρισμένο, αποστασιοποιημένο απέναντι στα γεγονότα και αφυδατωμένο από κάθε είδους συναισθήματα.
Σε σκηνοθετικό επίπεδο ο Stanley Kubrick για άλλη μια φορά μεγαλουργεί. Ο ωμός ρεαλισμός είναι πρωταγωνιστής στην ταινία, και στο πρώτο μέρος κατά την διάρκεια της εκπαίδευσης των νεοσυλλέκτων, αλλά και στις εικόνες που εξελίσσονται μετέπειτα στο Βιετνάμ.
Από τεχνικής απόψεως, η ταινία είναι γεμάτη από δύσκολες λήψεις που βάζουν τον θεατή όσο πιο μέσα στα γεγονότα γίνεται, ενώ οι άρτιες φωτογραφικές συνθέσεις δίνουν μια εξαιρετική ομορφιά μέσα στα ερείπια και τα πεδία των μαχών.

Ο R. Lee Ermey στο ρόλο του λοχία Hartman δίνει ρεσιτάλ ερμηνείας. Ο χαρακτήρας που υποδύεται και καταφέρνει να ταυτίζεται πλήρως μαζί του, είναι μια πηγή γεμάτη από ευφάνταστες προσβολές και ατάκες εκφοβισμού.
Επίσης εξαιρετικός είναι και ο Vincent D`Onofrio, στο ρόλο του διανοητικά καθυστερημένου νεοσύλλεκτου, ο οποίος μάλιστα για τις ανάγκες του ρόλου αναγκάστηκε να πάρει περίπου είκοσι κιλά.
Συνοψίζοντας, το Full Metal Jacket είναι μια αντιπολεμική ταινία με καταπληκτικά πλάνα και διαλόγους που έμειναν στην ιστορία, αξεπέραστες ερμηνείες και γενικότερα, είναι ένα φιλμ που αποτελείται από ένα αριστουργηματικό σύμπλεγμα εικόνων και ήχων.
Η ταινία ήταν υποψήφια για το Όσκαρ Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου κι επίσης ο R. Lee Ermey ήταν υποψήφιος για μία Χρυσή Σφαίρα.