Doctor Zhivago (1965)


Ελληνικός Τίτλος: Δόκτωρ Ζιβάγκο
Κατηγορία: Δράμα, Ιστορική, Ρομαντική
Σκηνοθεσία: David Lean
Σενάριο: Boris Pasternak (μυθιστόρημα), Robert Bolt (προσαρμογή σεναρίου)
Πρωταγωνιστούν: Omar Sharif, Julie Christie, Geraldine Chaplin, Rod Steiger, Alec Guinness, Tom Courtenau
Μουσική: Maurice Jarre
Φωτογραφία: Freddie Young
Μοντάζ: Norman Savage
Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ
Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 197 min



Βρισκόμαστε στη Ρωσία τη δεκαετία του 1910. Ο Γιούρι Ζιβάγκο (Omar Sharif), ένας νεαρός ρώσος γιατρός και ποιητής, είναι παντρεμένος με την Τόνια (Geraldine Chaplin), κόρη μιας αριστοκρατικής οικογένειας. Μέσα από τις κακουχίες του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου γνωρίζει τη Λάρα (Julie Christie), μια όμορφη νοσοκόμα που θα αποτελέσει και την πηγή των ποιητικών εμπνεύσεών του. Η Οκτωβριανή επανάσταση και ο εμφύλιος σπαραγμός θα τον παρασύρουν και θα τον βρουν σύμφωνο με την ελευθερία του πνεύματός, αλλά αντίθετο με την επικράτηση της στυγνής λογικής έναντι του συναισθήματος. Παρόλα αυτά, το ανήσυχο πνεύμα του θα αντισταθεί σθεναρά απέναντι σε κάθε μορφή συμβιβασμού...
Το σενάριο της ταινίας βασίζεται ως ένα βαθμό, στο ομώνυμο επικό, αυτοβιογραφικό μυθιστόρημα του Ρώσου ποιητή και συγγραφέα Boris Pasternak το οποίο είχε εκδώσει στην Ιταλία το 1957, καθώς η τότε Σοβιετική Ένωση είχε απαγορέψει τη κυκλοφορία του αφού θεωρήθηκε από το Ρώσικο καθεστώς επικίνδυνο και αντιδραστικό. Το μυθιστόρημα αναφέρεται στα τραγικά γεγονότα που έλαβαν μέρος κατά την πτώση των Τσάρων και την άνοδο της Σοβιετικής Ένωσης στη Ρωσία.
Για αυτό του το λογοτεχνικό δημιούργημα ο Boris Pasternak κέρδισε το 1958 το Νόμπελ λογοτεχνίας, αλλά το καθεστώς της χώρας του τον ανάγκασε να το αποποιηθεί. Μετά την απονομή του Νόμπελ, η έκδοση του μυθιστορήματος έγινε σε πάνω από 30 γλώσσες κι έγινε γνωστό παγκοσμίως. Η έκδοση όμως στην μητρική του γλώσσα έγινε πολύ πρόσφατα, επί κυβέρνησης Γκορμπατσόφ.


Πρόκειται για μια λαμπρή υπερπαραγωγή που αγαπήθηκε ιδιαίτερα από το κινηματογραφικό κοινό, σημειώνοντας τεράστια εμπορική επιτυχία, αφού βρίσκεται στην 8η θέση του παγκοσμίου box office, καθώς με την αναπροσαρμογή της τιμής δολαρίου, μιλάμε για σημερινές εισπράξεις που φτάνουν τα 800 εκατομμύρια δολάρια (πάνω από 111 εκατομμύρια δολάρια εισπράξεις το 1965 μόνο στις ΗΠΑ, με κόστος παραγωγής περίπου τα 11 εκατομμύρια).
Ο Ιταλός Carlo Ponti ήταν αυτός που συνέλαβε την ιδέα για την μεταφορά του μυθιστορήματος στην μεγάλη οθόνη και όταν έκανε την πρότασή του στους υπεύθυνους της MGM αυτοί δεν του το αρνήθηκαν, θέτοντας όμως όρο να αναλάβει την σκηνοθεσία ο David Lean, που μόλις τότε είχε ολοκληρώσει τα γυρίσματα του «Lawrence of Arabia». Ο μεγάλος σκηνοθέτης δέχτηκε να σκηνοθετήσει την ταινία απαιτώντας όμως πλήρη ελευθερία ως προς τη λήψη αποφάσεων που θα οδηγούσαν στην υλοποίηση του εγχειρήματος.
Καταρχάς επέλεξε τον Omar Sharif για τον πρωταγωνιστικό ρόλο και εν συνεχεία την πανέμορφη Julie Christie για συμπρωταγωνίστρια στο ρόλο της Λάρα, ερχόμενος σε αντιπαράθεση με τον Ponti που ήθελε την Sophia Loren. Και για τις δυο του αυτές επιλογές του, αλλά και για ολόκληρο το εξαιρετικό καστ, ο Lean δικαιώθηκε απόλυτα.
Ο Robert Bolt, σεναριογράφος του «Lawrence of Arabia» ανέλαβε την προσαρμογή του λογοτεχνικού έργου, δίνοντας μεγαλύτερο βάρος στην ερωτική ιστορία παρά στις πολιτικές και στρατιωτικές ανακατατάξεις που ταλάνισαν την Ρωσία εκείνη την εποχή, γεγονότα που στην ταινία χρησιμοποιούνται κυρίως ως φόντο δημιουργώντας όμως μια απόλυτη ισορροπία. Αυτό επιτυγχάνεται από τον ιδιοφυή σκηνοθέτη με την χρήση του flash back.


Ένας χρόνος εντατικής δουλειάς χρειάστηκε απ’ όλους τους συντελεστές της ταινίας μέχρι να ξεκινήσουν τα γυρίσματα, τα οποία διήρκεσαν επίσης άλλον ένα χρόνο κι έγιναν εξ ολοκλήρου στην Ισπανία. Σε ένα προάστιο της Μαδρίτης στήθηκε το σκηνικό της ταινίας που αναπαριστούσε ένα κομμάτι της Μόσχας. Ένα σκηνικό πιστό σε κάθε λεπτομέρεια, πολυδάπανο αλλά και απαραίτητο, υπό την επίβλεψη και τον σχεδιασμό του υπεύθυνου παραγωγής, John Boxer.
Όλα στον «Doctor Zhivago» είναι τέλεια: τα σκηνικά, η φωτογραφία, το μοντάζ, τα κοστούμια...  Ο μουσικοσυνθέτης Maurice Zarre, (πατέρας του πρωτοπόρου της ηλεκτρονικής μουσικής Jean Michel Jarre), ήδη βραβευμένος με Όσκαρ για την μουσική επένδυση του «Lawrence of Arabia» δημιουργεί ένα υπέροχο soundtrack που άφησε στην κυριολεξία εποχή.
Ο Omar Sharif στο ρόλο του Zhivago, ακλουθώντας πιστά της οδηγίες του σκηνοθέτη του, ερμηνεύει απλά, επίπεδα, σχεδόν ανέκφραστα, με την ματιά του παρατηρητή που προσπαθεί να αντιλήφθη τα γεγονότα που συμβαίνουν γύρω του και ερήμην του. Ο μεγάλος ηθοποιός στον καλύτερο ρόλο της καριέρας του, ερμηνεύει σαν να ήταν κυριολεκτικά γεννημένος γι’ αυτόν.
Η Αγγλίδα ηθοποιός Julie Christie ενσαρκώνει την Lara και με το ψυχρό κι εύθραυστο βλέμμα της σκλαβώνειγια πάντα τις καρδιές των θεατών.
Στον ρόλο της Tonya, της αγαπημένης συζύγου του Zhivago, η Geraldine Chaplin, ερμηνεύει με χάρη και γλυκύτητα.
Έξοχος ο Rod Steiger στον ρόλο του Komarovsky, πρώην εραστή της Lara, καιροσκόπου και έκφυλου βασανιστή της.
Ο Alec Guinness, στον ρόλο του ετεροθαλούς αδελφού του πρωταγωνιστή, αποδεικνύει περίτρανα και για άλλη μια φορά, τις υψηλές υποκριτικές του ικανότητες.
Εξαιρετικός είναι και ο Tom Courtenau, στο σπαρακτικό ρόλο του Pasha, του αγνού ιδεαλιστή φοιτητή και συζύγου της Lara, που θα μετατραπεί σε έναν σκληρό ηγέτη του νέου καθεστώτος.


Η ταινία έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες των Ηνωμένων Πολιτειών στις 22 Δεκεμβρίου του 1965 και παρά το γεγονός της μεγάλης της εισπρακτικής επιτυχίας, δεν απέσπασε και πολύ καλές κριτικές από τους ειδικούς της εποχής. Αντιμετωπίστηκε ως μια υπερβολικής διάρκειας πολυτελή και πανάκριβη σαπουνόπερα που εξιστορεί έναν έρωτα και τίποτα παραπάνω. Το κινηματογραφικό κοινό και η ιστορία όμως δικαίωσαν κατά κράτος τον δημιουργό και όλους τους συντελεστές της.
Ο «Doctor Zhivago» βραβεύτηκε με 5 Όσκαρ, ενώ είχε συνολικά θέσει 10 υποψηφιότητες.
Βραβεύτηκε με τα Όσκαρ Καλύτερης Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης (John Box, Terence Marsh, Dario Simoni), Καλύτερης Φωτογραφίας (Freddie Young), Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου (Robert Bolt), Καλύτερων Κοστουμιών (Phyllis Dalton) και Καλύτερης Μουσικής (Maurice Jarre).
Ήταν προτεινόμενη για τα Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Σκηνοθεσίας (David Lean), Καλύτερου Β 'Ανδρικού Ρόλου (Tom Courtenay), Καλύτερου Μοντάζ (Norman Savage) και Καλύτερου  Ήχου (A.W. Watkins, Franklin Milton).









Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση