Παραγγελιά! (1980)


Κατηγορία: Δράμα, Έγκλημα, Βιογραφική
Σκηνοθεσία: Παύλος Τάσιος
Σενάριο: Παύλος Τάσιος
Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Αντωνίου, Αντώνης Καφετζόπουλος, Κατερίνα Γώγου, Σοφία Ρούμπου, Όλια Λαζαρίδου
Μουσική: Κυριάκος Σφέτσας
Φωτογραφία: Κώστας Παπαγιαννάκης, Σάκης Μανιάτης
Μοντάζ: Γιάννης Τσιτσόπουλος
Χώρα Παραγωγής: Ελλάδα
Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 87 min


Η ταινία βασίζεται σε ένα αληθινό γεγονός που συνέβη στην Αθήνα τον Φεβρουάριο του 1973.
Ο Νίκος Κοεμτζής, ο βασικός πρωταγωνιστής αυτή της ιστορίας, γεννήθηκε στην Πιερία το 1938. Μεγαλώνοντας μεταβαίνει στην Θεσσαλονίκη όπου κάνει διάφορες δουλειές και έπειτα στην Αθήνα όπου το 1968 συλλαμβάνεται για μικροκλοπές και φυλακίζεται μέχρι το 1973. Λίγο μετά την αποφυλάκισή του, ο 35χρονος τότε Κοεμτζής, μαζί με τον μικρότερο  αδερφό του Δημοσθένη και την παρέα τους, επισκέπτονται το νυχτερινό κέντρο διασκέδασης “Νεράιδα”. Εκεί παραβρίσκεται και μια παρέα αστυνομικών με πολιτικά, που διασκεδάζουν εκτός υπηρεσίας. Ο Κοεμτζής δεν θεωρεί συμπτωματική την παρουσία τους, και πιστεύει ότι τον παρακολουθούν.
Θα ακολουθήσει ένας καυγάς μεταξύ του Νίκου και της κοπέλας του, γεγονός που θα οδηγήσει τις γυναίκες της παρέας στο σπίτι, ενώ τα δύο αδέρφια παραμένουν στο κέντρο. Τότε ο Νίκος, θα ζητήσει από τον αδερφό του να χορέψει ένα τραγούδι για χάρη του. Ο Δημοσθένης θέλοντας να του κάνει το χατίρι, δίνει «παραγγελιά» στην ορχήστρα και σηκώνεται στην πίστα να χορέψει ζεϊμπέκικο. Δυο άτομα όμως, από την παρέα των αστυνομικών ανεβούν κι αυτά στην πίστα, κι έτσι η «παραγγελιά» διακόπτεται. Προσβεβλημένος ο νεαρός άνδρας, έρχεται στα χέρια με τους δύο αστυνομικούς μέχρι την στιγμή που ο αδελφός του θα ξεσπάσει και θα γίνει μακελειό. Οι δυο αστυνομικοί κι ένας ανυποψίαστος θαμώνας του κέντρου πέφτουν νεκροί από τον σουγιά του Κοεμτζή, ενώ άλλα επτά άτομα βρίσκονται με πιο ελαφρά τραύματα.
Ο Νίκος Κοεμτζής συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε θάνατο, βιώνοντας στις φυλακές την επί έτη αναμονή της εκτέλεσής του. Έμεινε στη φυλακή 23 χρόνια όπου και έγραψε τη ζωή του σε βιβλίο· τίτλος του «Το μακρύ ζεϊμπέκικο». Όταν τελικά αποφυλακίστηκε, το 1996, γερασμένος και φανερά μετανιωμένος για την αποτρόπαια πράξη του, πουλάει το βιβλίου του στους δρόμους της Αθήνας, προκειμένου να επιβιώσει. Πέθανε στις 23 Σεπτεμβρίου του 2011 στο Μοναστηράκι, από ασιτία και κακουχίες.


Αυτή είναι η αληθινή ιστορία του Νίκου Κοεμτζή, ενός κακοποιού-δολοφόνου, που έγινε γνωστός στα χρόνια της χούντας και τον πρώτο καιρό της μεταπολίτευσης, σαν ο αντιπροσωπευτικός θερμόαιμος, λαϊκός ήρωας που συγκρούεται με το κατεστημένο. Το συμβάν του φονικού είχε απασχολήσει και είχε διχάσει εκτενέστατα τον Τύπο της εποχής αλλά και την κοινή γνώμη.
Το 1979 ο Διονύσης Σαββόπουλος διάβασε το βιβλίο του Κοεμτζή και το έκανε τραγούδι. Το τραγούδι αυτό κυκλοφόρησε στον δίσκο «Ρεζέρβα».
Ένα χρόνο αργότερα ο σκηνοθέτης Παύλος Τάσιος, μετατρέπει το τραγούδι αυτό σε σενάριο και γυρίζει την «Παραγγελιά».
Η ταινία επικεντρώνεται στα γεγονότα που συνέβησαν την βραδιά του φονικού, κατά τη διάρκεια του και μετά από αυτό, μέχρι τη σύλληψη του δράστη.
Η αφήγηση των γεγονότων γίνεται σε πραγματικό χρόνο με κάποιους εγκιβωτισμούς της σκηνής του φονικού και κάποια παγώματα της εικόνας τις στιγμές που ακούγονται τα ποιήματα της Κατερίνας Γώγου.
Η περιγραφή των συμβάντων δεν γίνεται με ιστορική ακρίβεια και ούτε ακολουθείται κάποιο ντοκιμαντερίστικο στυλ καθώς ο Τάσιος, δίνει τη δική του ερμηνεία στο γεγονός, τονίζοντας ότι η πράξη του δολοφόνου ήταν μια απελπισμένη αντίδραση κατά του συστήματος που τον καταπίεζε και στόχευε στην εξόντωσή του.
Η ατμόσφαιρα της ταινίας είναι νοσηρή αναπαριστώντας έτσι το κλίμα της εποχής. Πολλές σκηνές της ταινίας φέρνουν στο μυαλό του θεατή αρχαία τραγωδία με αποκορύφωμα εκείνες κατά τις οποίες η αξέχαστη Κατερίνα Γώγου (σύζυγος του σκηνοθέτη) απαγγέλει με υπέροχο-σπαρακτικό τρόπο, ποιήματά της. Οι στίχοι των ποιημάτων αυτών αναδεικνύουν με εξαίσιο τρόπο το κοινωνικοπολιτικό αδιέξοδο της εποχής· μιας εποχής που τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η φτώχεια, η αστυνόμευση, οι χαφιέδες...


Πέρα από την εκπληκτική Κατερίνα Γώγου που ο ρόλος της στην ταινία είναι εντελώς συμβολικός αλλά και ταυτόχρονα σημαντικότατος αφού, μέσα από τις απαγγελίες της διαφαίνεται η πρόθεση του σκηνοθέτη και ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζει τον αντιήρωά του Νίκο Κοεμτζή, στο καστ συμμετέχει μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών της εποχής.
Ο Αντώνης Αντωνίου στον πρωταγωνιστικό ρόλο του Νίκου Κοεμτζή, ενός ανθρώπου που δεν δέχεται ούτε για μια στιγμή να συμβιβαστεί με το κατεστημένο, δίνει τον καλύτερό του εαυτό, στην αναμφισβήτητα κορυφαία κινηματογραφική στιγμή του.
Ο Αντώνης Καφετζόπουλος στο ξεκίνημα της καριέρας του, με αυτή την πρώτη κινηματογραφική του εμφάνιση στον ρόλο του Δημοσθένη Κοεμτζή, δείχνει αμέσως το μεγάλο ταλέντο του στην υποκριτική και προδιαγράφει την μετέπειτα καλλιτεχνική του επιτυχία.
Τους πρωταγωνιστές πλαισιώνουν οι επίσης πολύ καλοί Όλια Λαζαρίδου, Σοφία Ρούμπου, Γιώργος Ζορμπάς, Βίκυ Βανίτα, Νικήτας Τσακίρογλου, Γιώργος Κοτανίδης, Γιάννης Μποστατζόγλου, Θέμης Μάνεσης, Στράτος Παχής κ.α.


Υπέροχη είναι και η μουσική επένδυση του Κυριάκου Σφέτσα (ο τότε διευθυντής του Τρίτου Προγράμματος της ΕΡΤ) ενώ τα τραγούδια που ακούγονται στο νυχτερινό κέντρο ερμηνεύουν η Ελένη Ροδά, ο Γιώργος Καμπουρίδης και ο Γιάννης Πηνιώτης.
Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και απέσπασε συνολικά πέντε βραβεία: Καλύτερης Ταινίας, Ανδρικής Ερμηνείας (Αντώνης Αντωνίου), Μουσικής, Μοντάζ και Ηχοληψίας.
Βγήκε στις αίθουσες τον Οκτώβριο του 1980 και έκοψε 196.186 εισιτήρια σημειώνοντας επιτυχία και προκαλώντας συγχρόνως αντιδράσεις. Ήρθε στην 6η θέση ανάμεσα στις 25 ταινίες εκείνης της σαιζόν.
Σήμερα η «Παραγγελιά» θεωρείται ως μία cult ταινία της δεκαετίας του ’80, μιας δεκαετίας κατά την οποία ο ελληνικός κινηματογράφος γνώρισε μία σχετική άνθηση, μετά τα πολύ δύσκολα χρόνια που πέρασε την προηγούμενη δεκαετία με την είσοδο της τηλεόρασης.







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αφήστε το σχόλιό σας σχετικά με αυτήν την ανάρτηση