Taxi Driver (1976)

Ελληνικός Τίτλος: Ο Ταξιτζής
Κατηγορία: Δράμα, Θρίλερ
Σκηνοθεσία: Martin Scorsese
Σενάριο: Paul Schrader
Πρωταγωνιστούν: Robert De Niro, Jodie Foster, Albert Brooks, Peter Boyle, Cybill Shepherd, Harvey Keitel
Μουσική: Bernard Herrmann

Φωτογραφία: Michael Chapman

Μοντάζ: Tom Rolf, Melvin Shapiro

Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ

Χρώμα: Έγχρωμη
Διάρκεια: 113 min

Ο Τράβις,  είναι ένας μοναχικός και αντικοινωνικός τύπος, πρώην βετεράνος του Βιετνάμ που ζει στη Νέα Υόρκη. Δεν έχει φίλους και ζει σε ένα άθλιο διαμέρισμα. Οι αϋπνίες του τον αναγκάζουν να πιάσει δουλειά σαν ταξιτζής, δουλεύοντας πάντα νύχτα. Πεπεισμένος ότι η ζωή πρέπει να έχει μια κανονικότητα, προσπαθεί να ενταχτεί στο κοινωνικό σύστημα. Γνωρίζει κι ερωτεύεται την ξανθιά Μπέτσι, η οποία δουλεύει για τον υποψήφιο γερουσιαστή στο εκλογικό κέντρο της περιοχής. Στο πρώτο τους όμως ραντεβού, την πηγαίνει σε σινεμά πορνό και διακόπτει υποσυνείδητα οποιαδήποτε δυνατότητα σχέσης μεταξύ τους. Περιπλανώμενος με το ταξί στους βρώμικους δρόμους της Νέας Υόρκης, έρχεται σε επαφή καθημερινά με τον υπόκοσμο της πόλης, γεγονός που κλονίζει την ήδη διαταραγμένη προσωπικότητά του. Αηδιασμένος από αυτό το περιβάλλον μέσα στο οποίο ζει, νιώθει πως κάποιος πρέπει να κάνει κάτι γι’ αυτό. Όταν γνωρίζει την Άϊρις, μια ανήλικη πόρνη, φτάνει πλέον στα άκρα. Τέλεια εκπαιδευμένος στο σημάδι, με ξυρισμένο κεφάλι και ένα οπλοστάσιο κρυμμένο κάτω από τα ρούχα του, αποφασίζει να πάρει το νόμο στα χέρια του και να καθαρίσει την πόλη από τα αποβράσματα...

Η ταινία είναι άρτια από όλες τις απόψεις. Εξαιρετικό και πολύ τολμηρό για την εποχή το σενάριο του Paul Schrader, φημολογείται ότι γράφτηκε σε μια πολύ μοναχική και καταθλιπτική περίοδο της ζωής του σεναριογράφου (μετά από έναν χωρισμό και μια απόπειρα αυτοκτονίας!). Δεξιοτεχνική η σκηνοθεσία από τον Martin Scorsese, καταφέρνει να δώσει ένα γερό χτύπημα στο λεγόμενο αμερικάνικό όνειρο, δημιουργώντας πλήθος αντιδράσεων, για τον ήρωα που παίρνει το νόμο στα χέρια του και στο τέλος εξυμνείται. Μετά από αυτήν την ταινία ο δημιουργός, τοποθετήθηκε ανάμεσα στους πλέον ανερχόμενους σκηνοθέτες των Η.Π.Α. και έγινε ιδιαίτερα δημοφιλής στην Ευρώπη. Εκπληκτική η φωτογραφία του Michael Chapman, αναπαριστά στο μέγιστο δυνατόν την ατμόσφαιρα του νυχτερινού, διεφθαρμένου Μανχάταν, μετατρέποντας το σε κάποιες σκηνές, σε ένα μαγικό τοπίο. Ατμοσφαιρική τζαζ μουσική από τον καταξιωμένο Bernard Herrmann, που πέθανε λίγο πριν την προβολή της ταινίας, σε ηλικία 64 ετών, αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο μουσικό έργο.

Την παράσταση όμως κυριολεκτικά κλέβει, η υπέροχη ερμηνεία του Robert De Niro. Μια ερμηνεία ώριμη και ψαγμένη, με ορατά τα σημάδια σκληρής δουλειάς και μελέτης από μεριάς του μεγάλου ηθοποιού, προκειμένου να αγγίξει το τέλειο αποτέλεσμα. Ο De Niro εργάστηκε ως οδηγός ταξί δώδεκα ώρες την ημέρα για ένα μήνα και επισκεπτόταν τακτικότατα ψυχιατρεία, παρατηρώντας τους ασθενείς και μελετώντας διάφορες ψυχικές ασθένειες, ώστε να μπορέσει να αποδώσει πιο σωστά το ρόλο του. Ένα ρόλο που κατά γενική ομολογία τον καθιέρωσε και τον έκανε ένα από τα πιο περιζήτητα πρόσωπα του σύγχρονου κινηματογράφου, παρά το γεγονός ότι ήδη είχε ένα Oscar στην κατοχή του. Την περιβόητη ατάκα «Are you talkin' to me?», την προσέθεσε ο ίδιος ο πρωταγωνιστής, κατά τη διάρκεια τω γυρισμάτων. Στην ιστορία έμεινε και η κώμη του, σε στυλ Μοϊκανού, ένα στυλ κώμης που υιοθετήθηκε από πολλούς και κρατάει ακόμα μέχρι και σήμερα. Εξαιρετική είναι και η παρουσία της 14χρονης τότε Jodie Foster στο ρόλο της νεαρής πόρνης, εντυπωσιάζει με την ωριμότητά της και εκπλήσσει με το αθώο και συνάμα πρόστυχο ύφος της. Η κοπέλα που εμφανίζεται ως φίλη της στην ταινία, ήταν στην πραγματικότητα πόρνη και την βοήθησε κατά πολύ στη δημιουργία του ρόλου της.

Η ταινία ήταν υποψήφια για 4 Όσκαρ (Α' Ανδρικού ρόλου, Β' Γυναικείου ρόλου, Μουσικής Επένδυσης και Φωτογραφίας), χωρίς να κερδίσει όμως κάποιο αγαλματίδιο. Κέρδισε όμως 18 άλλα βραβεία, μεταξύ των οποίων ένα «Χρυσό φοίνικα» στις Κάννες και 9 υποψηφιότητες σε άλλους διαγωνισμούς. Έκανε πρεμιέρα στην Αμερική στις 8 Φεβρουαρίου του 1976 και εισπρακτικά κινήθηκε αρκετά καλά αφού σημείωσε εισπράξεις στο αμερικάνικο Box office 28.262.574 δολάρια, ενώ ο προϋπολογισμός της ήταν 1.300.000 δολάρια.