Raging Bull (1980)

Ελληνικός Τίτλος: Οργισμένο Είδωλο
Κατηγορία: Βιογραφική, Δράμα, Αθλητική
Σκηνοθεσία: Martin Scorsese
Σενάριο: Jake LaMotta (αυτοβιογραφία) Mardik Martin, Mean Streats (προσαρμογή σεναρίου)
Πρωταγωνιστούν: Robert De Niro, Joe Pesci, Cathy Moriarty
Μουσική: Pietro Mascagni

Φωτογραφία: Michael Chapman

Μοντάζ: Thelma Schoonmaker

Χώρα Παραγωγής: ΗΠΑ

Χρώμα: Ασπρόμαυρη
Διάρκεια: 129 min

Η ταινία πραγματεύεται τη ζωή του γνωστού πυγμάχου Jake LaMotta που μεσουρανούσε τις δεκαετίες του ’40 και του ‘50, και βασίζεται στην αυτοβιογραφία του.
Ο Jake LaMotta είναι ένας πυγμάχος που αγωνίζεται στις χαμηλές κατηγορίες του μποξ. Μοναδικός του στόχος είναι να φτάσει κάποια στιγμή να διεκδικήσει το πρωτάθλημα μεσαίων βαρών. Ο αδελφός του Joey, πέρα από χρέη μάνατζερ, είναι αυτός που τον στηρίζει και τον συντροφεύει σε όλες του τις στιγμές.
Το ταλέντο του συνεχώς ανερχόμενου αθλητή είναι μεγάλο αλλά η προσπάθεια του πολύ δύσκολη, καθώς πέρα από τις νίκες στο ρινγκ, θα πρέπει να υπερνικήσει και τους ανθρώπους της μαφίας που δυναστεύουν το χώρο του μποξ με τους στημένους αγώνες. Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι είναι μόνοι που μπορούν να του εξασφαλίσουν μια ευκαιρία για τον αγώνα του τίτλου.
Παράλληλα όμως με την συνεχώς ακμάζουσα καριέρα του, ο LaMotta παρακμάζει προσωπικά καθώς πάσχει από μια αρρωστημένη ζήλια προς το πρόσωπο της νεαρής και όμορφης γυναίκας του.
Όταν πια τα καταφέρνει και κερδίζει τον πολυπόθητο τίτλο του πρωταθλητή, βαθύτατα ανώριμος και ανίκανος να αντιπαρέλθει τις προσωπικές τους ανασφάλειες, βάλλει κατά της γυναίκας του και του αδερφού του, που γίνονται έρμαια της ανεξέλεγκτης οργής του…

Η σκηνοθεσία του Scorsese είναι εξαιρετική, μας μεταφέρει με καταπληκτικό τρόπο στην δεκαετία του 40’ που διαδραματίζονται τα γεγονότα της ταινίας και με τις ασπρόμαυρες εικόνες του πετυχαίνει να μας κάνει να πιστεύουμε ότι η ταινία γυρίστηκε τότε. Σε αυτό συντελεί και η πολύ καλή φωτογραφία του Michael Chapman.
Η πλοκή της ταινίας κινείται σε δύο παράλληλα επίπεδα, την προσωπική ζωή του LaMotta και την πυγμαχική του καριέρα. Και τα δύο αυτά επίπεδα διαμορφώνονται γύρω από μια κοινή συνιστώσα, τον εγωισμό του και τον οξύθυμο και βίαιο χαρακτήρα του.
Βέβαια η ταινία επικεντρώνεται περισσότερο στον ιδιόρρυθμο χαρακτήρα του ήρωα και λιγότερο στο κομμάτι της πυγμαχίας. Άλλωστε αυτό είναι προφανές αφού οι σκηνές πάνω στο ρινγκ ίσα που ξεπερνούν σε διάρκεια τα δέκα λεπτά. Αυτά όμως τα δέκα λεπτά μένουν αξέχαστα στην μνήμη κάθε θεατή. Στις σκηνές των αγώνων το μοντάζ είναι εξαιρετικό και η σκληρότητα των χτυπημάτων πρωτόγνωρη. Τα συνεχή παγώματα της εικόνας και η αργή κίνηση, δημιουργούν εικόνες που σοκάρουν τις στιγμές που το αίμα ξεπηδά από τα χτυπημένα πρόσωπα των πυγμάχων.
Άξιος πολλών επαίνων είναι και ο υπεύθυνος του μακιγιάζ Michael Westmore ο οποίος με την εξαιρετική και επίπονη δουλειά του, κατάφερε και έδωσε μέγιστη αληθοφάνεια στα παραμορφωμένα από τα χτυπήματα πρόσωπα των πυγμάχων.

Ο Robert De Niro σε έναν από τους πιο δύσκολους ρόλους της καριέρας του, κάνει τα πάντα για να αποδώσει τον LaMotta και τα καταφέρνει με μια συγκλονιστική ερμηνεία άνευ προηγούμενου. Η ερμηνεία του είναι σκληρή και απέριττη, χωρίς ίχνος μελοδραματισμού και άκρως ισορροπημένη. Για τις ανάγκες του σεναρίου υποβλήθηκε σε ένα εξαντλητικό πρόγραμμα κι έφτιαξε ένα γραμμωμένο αθλητικό κορμί έτσι ώστε να μοιάζει με επαγγελματία πυγμάχο και μετά, μέσα σε διάστημα μόλις λίγων μηνών, το χάλασε παίρνοντας τριάντα κιλά. Οι σκηνές στο ρινγκ γυρίστηκαν πρώτες, σε πέντε εβδομάδες. Για τις μεταβατικές, δραματικές σκηνές χρειάστηκαν άλλες δέκα εβδομάδες γυρισμάτων. Μετά η παραγωγή σταμάτησε για δύο μήνες για να μπορέσει ο De Niro να πάρει βάρος και να γυριστούν οι τελευταίες σκηνές κατά τις οποίες ο La Motta είναι πια υπέρβαρος.
Καταπληκτικός είναι και Joe Pesci στο ρόλο του αδελφού και ερμηνεύοντας ιδανικά κάποιες αστείες ατάκες στο πρώτο μέρος της ταινίας δίνει ένα ξεχωριστό τόνο στο κατά τ’ άλλα σκληρό δημιούργημα του Scorsese.
Την 15χρονη Vikkie La Motta ερμηνεύει η εικοσάχρονη τότε Cathy Moriarty, στην πρώτη της κινηματογραφική εμφάνιση. Η ερμηνεία της αρκετά καλή και απελευθερωμένη από άγχος, ισορροπεί ανάμεσα στην γυναίκα που ήταν και στην γυναίκα που ο Jake ήθελε να είναι.

Η ταινία ήταν υποψήφια για οκτώ Όσκαρ: Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας (Martin Scorsese), Α’ Ανδρικού Ρόλου (Robert De Niro), Β’ Ανδρικού Ρόλου (Joe Pesci), Β’ Γυναικείου Ρόλου (Cathy Moriarty), Φωτογραφίας, Ήχου και Μοντάζ. Τελικά κέρδισε δύο: αυτό του Α’ Ανδρικού Ρόλου και το Όσκαρ Καλύτερου Μοντάζ (Thelma Schoonmaker).
Ο De Niro επίσης τιμήθηκε για την εκπληκτική ερμηνεία του με μία Χρυσή Σφαίρα, τιμήθηκε από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης, από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες και από το National Board of Review.
Ο Joe Pesci, τιμήθηκε με ένα βραβείο BAFTA και επιλέχτηκε ως καλύτερος ηθοποιός Β’ Ανδρικού Ρόλου από την Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης.
Ένα βραβείο BAFTA πήρε και η Thelma Schoonmaker για την εκπληκτική δουλειά της στο μοντάζ.
Επιπλέον, η Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου του Λος Άντζελες επέλεξε το ”Οργισμένο Είδωλο” ως την καλύτερη ταινία του 1980 και η Εθνική Ένωση Κριτικών Κινηματογράφου τίμησε τον Michael Chapman με την διάκριση της Καλύτερης Διεύθυνσης Φωτογραφίας.